هوای تابستانی روز به روز گرم تر می شود و جلوگیری از گرمازدگی از اهمیت بیشتری برخوردار می شود. کارشناسان توصیه کرده اند که خودداری از ورزش زیر نور شدید آفتاب برای جلوگیری از گرمازدگی چندان کار درستی نیست. زیرا اگر رطوبت هوا بالا باشد خطر گرمازدگی بیشتراست. سالخورگان نیز باید مواظب گرمازدگی در اتاق باشند.
به نقل از رادیو بین المللی چین ،” کاواهارا تاکاشی” محقق مرکز علوم ورزشی ژاپن گفت : در روزهای بارانی هوا مرطوب ست، هنگام ورزش باید خطر گرمازدگی را مورد توجه قرار داد. با ورزش در چنین هوایی ، آب زیادی از بدن خارج می شود و انرژی از دست می رود و یا انرژی ذخیره شده و باعث بالا رفتن حرارت بدن می گردد. این محقق ژاپنی ?? پرونده مرگ دانش آموزان بر اثر گرمازدگی از سال ???? تاکنون را مورد تحقیق و بررسی قرار داده و کشف کرده است که حدود ?? در صد آنها به دلیل گرمازدگی مردند. ولی در زمانی که حرارت هوا کمتر از ?? سانتیگراد بوده است. علت عمده آن ، رطوبت بالای هوا بوده است. وی عقیده دارد که مردم هنگام ورزش در روزهای بسیار گرم به جلوگیری از گرمازدگی توجه می کنند ولی زمانی که حرارت هوا بالا نیست اما رطوبت هوا زیاد است ، به این مسئله توجهی ندارند. وی به مردم توصیه می کند : به ورزش و پیاده روی در تابستان بپردازند و به حرارت هوا نیز توجه توجه داشته باشند. آنها همچنین باید به شرایطی مانند رطوبت ، سرعت باد ، تابش مستقیم نور آفتاب توجه کنند.
تابستان سال گذشته ، در ژاپن شمار کسانی که در اتاق های خود گرمازده شدند، زیاد بود. آنها زیر تابش نور شدید آفتاب نبودند، اما اتاق هایشان گرم و مرطوب بود. از این میان اکثرا سالخورگانی هستند که به استفاده از کولر علاقه ندارند و کم آب می نوشند. نتیجه تحقیق و بررسی پرفسور ” هاناوا ریویی چی ” از دانشگاه تجارتی ژاپن در سال ???? ثابت می کند که ?? در صد سالخورگانی که در همین سال گرمازده شدند ( میانگین سنی ?? سال داشته اند.) آنها در داخل اتاق های خود گرمازده شدند. علت عمده این است که سالخوردگان نسبت بالا رفتن حرارت هوا را دیر احساس می کنند ، آنها گرمی حس نمی کنند بلکه بدن شان تحمل گرما را ندارد.
برای جلوگیری از گرما زدگی در اتاق باید آب بیشتری نوشید. در هوای چله تابستان باید به استفاده از کولر توجه کرد. بخصوص در مرکز شهر که پدیده جزیره گرمای زیاد وجود دارد. با باز کردن پنجره ها نمی توان حرارت اتاق را کاهش داد . یکی از پرفسورهای دانشگاه ” کیوکین ” گفت : در این زمان باید به تعدیل و تنظیم حرارت اتاق توجه کرد و بهتر است حرارت کولر حدود ?? سانتیگراد تنظیم شود.
کارشناسان پیشنهاد کرده اند که در اتاق و یا در خارج از اتاق باید به وضع فیزیکی انسان توجه کرد. باید به جای تهویه هوا به دنبال ایجاد سایه و استفاده از کولر بود تا کند یابد. می توان برای این کار از یخ و آب سرد استفاده کرد و اگر مشکلی پیش آمد و فرد دچار گرمازدگی شد، از بیمارستان کمک گرفت
وقتی دستگاه خنک کننده بدن از کار می افتد
گرمازدگی یا آفتاب زدگی اختلال فوریتی تهدید کننده حیات با مرگ ومیر زیاد حتی در میان جوانان است. گرمازدگی ممکن است به سرعت بعد از فرسودگی ناشی از گرما بروز کند ونشان دهنده ناتوانی کامل در تنظیم حرارت است. هنگامی که،« هیپوتالاموس»(مرکز تنظیم عملکرد مغز) جریان خون را به سمت مغز وبه دور از پوست هدایت کند، این مشکل ایجاد می شود. در نتیجه، تعریق متوقف می شود ودرجه حرارت بدن به سرعت به 105 تا 108 درجه فارنهایت(حدود 5/40 تا 2/42 درجه سانتی گراد) صعود می کند. پوست بیمار داغ، برافروخته وخشک ونبض او تند وقوی می شود. در این حالت معمولا بیمار بی هوش است واگر حرارت بدن فورا پایین آورده نشود، تشنج ومرگ بروز خواهد کرد.
اقدامات قاطع کمک های اولیه اهمیت دارند وباید برای کاهش هرچه سریع تر حرارت بدن مریض کوشش کرد.
از خطرهای آفتاب زدگی حذر کنید!
با اینکه ماندن در زیر آفتاب ممکن است یکی از بزرگ ترین خوشی های انسان باشد، ولی زیاده روی در این کار وضعی اضطراری پدید می آورد که تهدید کننده جان وتن است.
خوشبختانه کسب اطلاعات بیشتر درباره گرمازدگی می تواند شما ونزدیکانتان را از خطر برهاند.
به گفته انجمن پزشکان اضطراری آمریکا«افرادی که در معرض خطر بیماری های ناشی از گرمازدگی اند، باید در فواصلی، از کار در گرما دست بکشند، جای خنکی بجویند ولااقل روزی هشت لیوان آب بنوشند.»
یکی از پزشکان انجمن یاد شده گفته است:« گرمازدگی از آن سبب روی می دهد که دستگاه خنک کننده بدن از کار می افتد.» وی می افزاید:« معمولا بدن براثر عرق ریختن خنک می شود ولی اگر عرق بخار نشود یا چنانچه کسی مایعات کافی نخورده باشد تا جبران ضایعات را بکند، امکان دارد تولید حرارت بدن دستگاه خنک کننده را از توان بیاندازد.»
خطر گرمازدگی در هر نوع هوای گرم ومرطوب افزایش می یابد.( رطوبت، عمل تبخیر را کند می سازد؛ ولی هوای خشک به آن سرعت می بخشد.) به خصوص اگر با کار بدنی سنگین واز دست رفتن آب بدن همراه باشد. قرار گرفتن در برابر نور مستقیم خورشید تبخیر را تسریع می کند ودر ضمن کاربرد برخی داروها یا مواد مدر نیز بر خطر موجود می افزایند.
معمولا، امراض حاصل از گرما مرحله به مرحله پدیدار می گردند. گرفتگی های دردناک عضله ها نشان دهنده نخستین مرحله اند وممکن است با ضعف، سرگیجه، بی حالی یا عرق ریزی فراوان همراه باشند. کسی که چنین علائمی را داراست، باید در خنکی دراز بکشد ونوشابه خنکی بیاشامد.
نشانه های مرحله بعدی گرمازدگی ممکن است پوست سرد، مرطوب وپریده رنگ، سردرد، سرگیجه، نوسان فشار خون وتهوع باشد. در مرحله نهایی گرمازدگی، امکان دارد فرد استفراغ کند، هوشیاری اش را از دست بدهد ودمای بدنش به اندازه105 درجه فارنهایت ویا بیشتر برسد. این مرحله، جان آدمی را تهدید می کند ومراقبت پزشکی فوری را می طلبد.
ضمن آنکه منتظرکمک هستید، بیمار را وادار سازید که درمکان خنکی دراز بکشد وپاهایش را بالا نگهدارد. اورا باد بزنید واگر کاملا بیدارست، آب خنک به وی بخورانید. لباس تنگش را شل کنید وهرتکه از پوشاکش را که خیس عرق است از تنش خارج سازید به پوستش پارچه خیسی بکشید یا تکه های یخ رازیربغل ها،مچ های دست وپا وکشاله های رانش بمالید.
نشانه های فرسودگی( از پا افتادگی) بر اثر گرما
پوست سرد، مرطوب، پریده رنگ( همچنین پوست ممکن است درست بعد از انجام فعالیت جسمی، داغ وبرافروخته باشد.)
سردرد، سرگیجه وضعف یا فرسودگی، تهوع
علامت گرمازدگی
پوست داغ، خشک وبرافروخته وبدون عرق( با این حال امکان دارد پوست مرطوب باشد.)
استفراغ،دمای زیاد بدن، ضربان تند قلب، تنفس سریع وکوتاه، کاهش هوشیاری یا از دست رفتن کامل خود آگاهی، نوسان فشار خون.
نحوه پیشگیری از اختلالات حرارتی
در اکثر موارد آگاهی عمومی بهترین شیوه پیشگیری است.
هنگام گرما، آرام باشید. فعالیت شدید در محیط گرم با تهویه ناکافی ورطوبت بالا به فاجعه منجر می شود، مگر آنکه آب ونمک به مقدار زیاد مصرف شود.
برای تابستان لباس مناسب لازم است. لباس گشاد وسبک بپوشید، در محیط باز از کلاه، چتر آفتابی استفاده کنید.
مقدار زیادی آب بنوشید واجازه بروزتشنگی را ندهید. افرادی که مبتلا به بیماری های مزمن هستند ویا باید رژیم غذایی شان از نظر مایعات محدود باشد، درباره مصرف آب در هوای گرم با پزشک مشورت کنند.
از مصرف الکل خودداری کنید، زیرا این ماده مدر قوی و باعث افزایش اتلاف مایعات می شود.
در صورت امکان، دور از تابش آفتاب قرار گیرید. اگر منزل شما دستگاه تهویه مطبوع ندارد، به دنبال اماکنی مثل بازارچه ها، تالارهای نمایش، کتابخانه ها وگنجینه ها(موزه ها) که از این دستگاه بهره مند هسنتد، باشید. از بادبزن برقی(پنکه) برای به جریان انداختن هوا وافزایش تبخیر استفاده کنید.
از حمام ودوش آب سرد استفاده کنید. آب سرد حرارت بدن را سی برابر سریع تر از هوای سرد پایین می آورد.
با مصرف غذای سنگین و پر پروتئین به سوخت داخلی بدن خود اضافه نکنید. هضم غذا حرارت ناشی از سوخت وساز را به بدن شما می افزاید وهضم پروتئین اتلاف آب را افزایش می دهد.
دربرخی موارد افزایش حرارت بدن باعث رفتار عجیب وغریب مخصوصا در سالخوردگان (دیوانگی در تابستان) می شود که ممکن است با اختلالات روانی اشتباه شود.اندازه گیری حرارت بدن فرد به سرعت مسئله را روشن می کند. فورا به دنبال امدادهای پزشکی باشید.
امیر دیوانی/آشنا 118